Zgodnie z ostatnimi danymi GUS-u za pierwsze półrocze 2024 r., sytuacja polskich producentów nawozów wreszcie się poprawia. Po wyjątkowo dotkliwym spadku sprzedaży w ostatnich latach, polskie nawozy znów trafiają do rolników w kraju i za granicą. Na tym etapie kluczową rolę odgrywa bezpieczny i zgodny z wymaganiami transport. Choć większość nawozów jest neutralna i stosunkowo bezpieczna w transporcie to jednak niektóre nawozy, zwłaszcza te zawierające azotan amonu, są klasyfikowane jako towary niebezpieczne i podlegają surowym regulacjom dotyczącym ich przewozu.
Możemy wyróżnić kilka podstawowych rodzajów nawozów, które różnią się składnikami odżywczymi oraz sposobem działania na glebę, są to nawozy azotowe, fosforowe, potasowe, wapniowe i magnezowe. Do nawozów niebezpiecznych w transporcie zaliczymy nawozy mineralne na bazie azotanu amonu, z zawartością azotu powyżej 28%, jak np. saletra amonowa, klasyfikowana jako „Materiały utleniające” klasy 5.1. Numer UN dla tych materiałów to 2067. Transport takich nawozów musi być zgodny z Europejską Umową dotyczącą Międzynarodowego Przewozu Drogowego Towarów Niebezpiecznych, która określa szczegółowe wymogi dotyczące przewozu tych towarów.
Ostrożności nigdy za wiele, czyli jak przewozić nawozy?
Rozpoznanie klasyfikacji nawozu: Przede wszystkim należy sprawdzić czy dany nawóz został sklasyfikowany jako ADR. W tym celu należy poszukać na opakowaniu żółtej nalepki o wymiarach 10x10 cm oraz napisu UN 2067 lub innego poprzedzonego literami UN. Dokładną klasyfikację towaru można również sprawdzić w punkcie 14 w karcie charakterystyki.
Wybór odpowiedniego środka transportu: Pojazd powinien być wyposażony w sprzęt przeciwpożarowy, awaryjny i środki ochrony indywidualnej oraz oznakowany tablicami odblaskowymi barwy pomarańczowej z przodu i z tyłu. Konkretne wytyczne obowiązują również kierowcę obsługującego transport tego rodzaju ładunku. Zgodnie z przepisami musi mieć ukończone 21 lat i posiadać zaświadczenie ADR potwierdzające ukończenie kursu dla kierowców przewożących towary niebezpieczne.
Zastosowanie odpowiednich opakowań: Opakowania muszą być certyfikowane i oznakowane zgodnie z przepisami ADR.
Dokumentacja przewozowa: Kierowca musi mieć przy sobie dokument przewozowy sporządzony zgodnie z umową ADR.
Ewelina Staszewska Kobiela, Kierownik Rozwoju Biznesu DACHSER Chem Logistics Polska, podkreśla: „Bezpieczny transport nawozów wymaga szczególnej ostrożności i przestrzegania określonych procedur. Przed załadunkiem należy sprawdzić, czy przestrzeń ładunkowa jest sucha i czysta, a włazy szczelne. Ładunek powinien być przykryty plandekami, aby chronić go przed opadami. Ważne jest także, aby unikać upadków materiału podczas załadunku i rozładunku. W przypadku uszkodzenia ładunku, należy skorzystać z karty charakterystyki i postąpić zgodnie z jej wytycznymi np. jak najszybciej zebrać rozsypane nawozy i w razie zagrożenia środowiska, postępować zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym kraju.”
Dla kogo wyłączenia 1.1.3.1. i 1.1.3.6.?
W niektórych przypadkach przewożąc niewielkie ilości nawozów można skorzystać z wyłączenia 1.1.3.1. Ale ma to miejsce tylko w sytuacji dedykowanych transportów, gdzie na pojeździe nie ma już innych towarów niebezpiecznych. Przykładem może być przewóz przez rolnika z gospodarstwa na pole lub z punktu sprzedaży na pole w celu wysiania nawozów w opakowaniach nie większych niż 450 litrów i ilości do 1000 kg. Taki transport można określić jako pomocniczy w ramach działalności rolniczej, co nie wymaga certyfikowanych opakowań ani specjalistycznego środka transportu z przeszkolonym kierowcą.
Warto jednak pamiętać, że tego wyłączenia nie można stosować, gdy transport ma charakter „zaopatrzenia lub wewnętrznej i zewnętrznej dystrybucji”, np. na trasie pomiędzy punktem sprzedaży a gospodarstwem rolnym. Jednak wtedy pojawia się nam kolejne wyłączenie 1.1.3.6. Choć to wyłączenie zwalnia przewoźnika z części wymagań, to nadal przesyłki muszą być oznakowane, należy użyć opakowań certyfikowanych, pojazd musi być wyposażony w dodatkową gaśnicę 2 kg i sporządzony dokument przewozowy.
Transport ADR-ów
Przewóz nawozów powyżej 1000 punktów wymaga pełnego zastosowania przepisów ADR. Kupując nawozy, należy wymagać od sprzedawcy, aby dostarczył je wyspecjalizowanym transportem – własnym lub wynajętym. Przewoźnik musi spełniać wszystkie wymogi dotyczące oznakowania, wyposażenia pojazdu, przeszkolenia kierowcy oraz wyznaczenia doradcy DGSA.
„Operator logistyczny stworzył rozwiązanie dedykowane branży chemicznej, DACHSER Chem Logistics, specjalizując się między innymi z transporcie towarów niebezpiecznych. Firma dysponuje wiedzą i doświadczeniem w przewozie nawozów sklasyfikowanych jako towary niebezpieczne. Rozwiązanie to oferuje kompleksową obsługę, obejmującą zarówno doradztwo, jak i realizację transportu zgodnie z wymogami ADR” – podkreśla Ewelina Staszewska Kobiela, Kierownik Rozwoju Biznesu DACHSER Chem Logistics Polska
Transport nawozów, szczególnie tych sklasyfikowanych jako niebezpieczne, wymaga staranności i przestrzegania określonych przepisów. Dachser dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, oferuje profesjonalne usługi transportowe, zapewniając bezpieczeństwo i zgodność z obowiązującymi regulacjami. Przewożąc nawozy, warto skorzystać z usług specjalistów, aby zapewnić bezpieczny i efektywny transport, minimalizując ryzyko związane z przewozem tych materiałów.