Nowe regulacje prawne dotyczące transportu i logistyki wprowadzone z początkiem 2025 roku wpłyną na funkcjonowanie firm z sektora chemicznego. Nowelizacja umowy ADR, rozszerzenie systemu SENT na przewoźników z UE, zmiany w monitorowaniu czasu pracy kierowców oraz dalsza cyfryzacja dokumentacji transportowej to kluczowe aspekty, które wymagają uwagi.
Nowe przepisy ADR – bezpieczeństwo do kwadratu
1 stycznia 2025 roku weszła w życie zaktualizowana wersja umowy ADR regulującej międzynarodowy transport drogowy towarów niebezpiecznych. Do najważniejszych zmian należą:
- obowiązek posiadania pełnej dokumentacji ADR w kabinie kierowcy – nadawcy i załadowcy muszą zapewnić komplet dokumentów (np. kartę przewozową, instrukcje pisemne, dowód osobisty, certyfikat szkoleniowy) przy każdej przesyłce;
- nowe wymagania szkoleniowe dla kierowców przewożących towary w ilościach ograniczonych (LQ) – obowiązkowe szkolenie ADR ma na celu wzmocnienie znaczenia prawidłowego postępowania z małymi ilościami towarów niebezpiecznych;
- rozszerzenie listy numerów UN – dodano m.in. nowe numery dla baterii sodowo-jonowych oraz urządzeń z systemami gaśniczymi, co wymaga aktualizacji dokumentacji;
- nowa regulacja SV 406 dla gazów UN1006, UN1013, UN1046 i UN1066 – zezwala na przewóz zbiorników ciśnieniowych do 1000 ml jako LQ, jednocześnie uchylając zwolnienie SV 653;
- modyfikacje w klasyfikacji towarów – aż 92 numery UN w Tabeli A zostały zmienione, a część substancji otrzymała nowe klasy zagrożenia.
Firmy z sektora chemicznego mają czas do 30 czerwca 2025 roku na dostosowanie procedur i dokumentacji do nowych przepisów.
SENT 2025 – monitoring pod lupą
Od stycznia 2025 roku rozszerzono zakres systemu SENT, obejmując podmioty spoza Polski, w tym firmy z UE, EFTA i Szwajcarii. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie transparentności przewozów towarów wrażliwych, co wymusza dostosowanie procedur zgłoszeniowych.
Cyfryzacja i automatyzacja dokumentacji przewozowej
Cyfryzacja w transporcie znacznie przyśpiesza – od 2025 roku zaczyna obowiązywać:
- e-FTI (elektroniczna informacja o transporcie towarów) – jednolity standard przekazywania informacji o ładunku w UE;
- e-CMR (elektroniczny list przewozowy) – zastępujący tradycyjne papierowe listy przewozowe;
- inteligentne tachografy drugiej generacji (SMART II) w pojazdach powyżej 3,5 tony realizujących transport międzynarodowy. Urządzenia te nie tylko zapisują dane o czasie pracy kierowców, ale także automatycznie rejestrują przekraczanie granic i umożliwiają zdalny odczyt danych przez organy kontrolne.
Obowiązki związane z raportowaniem ESG
Kwestie regulacyjne nie ograniczają się wyłącznie do bezpieczeństwa i dokumentacji przewozowej. Firmy chemiczne, zwłaszcza te o większej skali działalności (zatrudniające powyżej 250 osób, osiągające obroty powyżej 40 milionów euro rocznie lub posiadające aktywa o wartości powyżej 20 milionów euro), będą objęte nowymi obowiązkami w zakresie raportowania ESG (zgodnie z Dyrektywą CSRD).
Pierwsze raporty, obejmujące także wpływ operacji logistycznych na środowisko, będą wymagane od 2026 roku. Jednak już w 2025 roku konieczne będzie wdrożenie systemów umożliwiających monitoring i zbieranie danych o emisji CO₂.
Znaczenie współpracy z wyspecjalizowanym operatorem logistycznym
Zmiany regulacyjne i cyfryzacja procesów logistycznych powodują, że kluczowe staje się współdziałanie z operatorem logistycznym, który rozumie złożoność biznesowej rzeczywistości, a także specyfikę transportu towarów z sektora chemicznego. Operator powinien posiadać aktualną wiedzą prawną i techniczną oraz doświadczenie w transporcie i magazynowaniu. Oferować cyfrowe narzędzia do monitorowania oraz raportowania danych. A także wspierać klienta poprzez szkolenia i doradztwo dla pracowników odpowiedzialnych za compliance czy operacje logistyczne.
Zakres zmian formalno-prawnych, które czekają branżę chemiczną w 2025 roku, wymaga kompleksowego podejścia do zarządzania zgodnością. Regulacje dotyczące transportu i logistyki coraz silniej splatają się z przepisami środowiskowymi, stawiając przed firmami nowe wymagania. W tych warunkach kluczowa staje się ścisła współpraca z operatorem logistycznym, który nie tylko doskonale rozumie specyfikę transportu produktów chemicznych czy najnowsze regulacje, ale także potrafi skutecznie je wdrożyć, zapewnić ciągłość działania i zminimalizować ryzyko operacyjne oraz finansowe
– mówi Ewelina Staszewska-Kobiela, Kierownik Rozwoju Biznesu DACHSER Chem Logistics.
Rekomendacje ekspertów DACHSER Chem Logistics dla branży chemicznej w 2025 roku:
- Zaktualizuj procedury ADR i SENT – upewnij się, że dokumentacja, procesy załadunku i szkolenia są zgodne z nowymi przepisami.
- Zainwestuj w cyfryzację dokumentacji – im szybciej wdrożysz e-CMR i e-FTI, tym płynniej przejdziesz przez okres zmian.
- Zweryfikuj współpracę z podwykonawcami – upewnij się, że także Twoi przewoźnicy znają i wdrażają nowe regulacje.
- Przygotuj się na raportowanie ESG – już teraz zacznij zbierać dane o śladzie węglowym transportu i magazynowania.
- Korzystaj ze wsparcia ekspertów – współpraca z operatorem logistycznym, który zna specyfikę branży chemicznej i stale monitoruje zmiany prawne, może znacząco ograniczyć ryzyko błędów oraz przestojów.
Dostosowanie się do nowych regulacji i trendów to nie tylko obowiązek, ale także szansa na optymalizację procesów oraz zwiększenie konkurencyjności. Proaktywne podejście pozwoli uniknąć problemów operacyjnych, jak również skutecznie przygotować firmę na nadchodzące wyzwania.
